Op weg naar het begijnhof kruistten drie madammen mijn weg: de eerste, de vrolijk plassende Jeanneke, herinnerde ik me vanuit mijn studententijd. Nu bekeek ik haar anders: haar guitigheid en schaamteloosheid vielen mij op. Ik merkte hoe verschillend meisjes en jongens in onze cultuur geleerd wordt hun geslachtsdelen te benoemen en ermee om te gaan: schaamte versus trots*.
Gabriëlle Petit kwam me op het Sint-Jansplein tegemoet: deze Belgische vrouw, fier en trots afgebeeld, spioneerde tijdens de eerste W.O. voor de Britse inlichtingendienst. Haar doorzettingsvermogen nam ik met me mee: weer een stukje Herstory dat ik kon weven aan het mentale deken van vrouwenkracht dat mijn queeste symboliseerde.
De Magdalenakapel fascineerde me enorm: een kerk werd naar haar genoemd en binnenin was er, op een beeldje na, nauwelijks iets terug te vinden over haar leven. In de begijnhofkerk van Sint-Truiden was ze mij bijgebleven, net als in Mechelen: wat was dat toch met haar? Ter plekke besloot ik haar geschiedenis te gaan doorzoeken, na mijn huidig speurwerk naar Maria als Moedergodin.
Voor ik het wist, stond ik op het begijnhof: geen poort, geen overgang, enkel een plein met recht voor me de kerk. In het groteske gebouw, vooral bekend om de opvang van asielzoekers, was nog een spoor begijnenspirit aanwezig: naast wat geschiedkundige informatie, een paar beelden en een schilderij van Begga, vond ik een plan van het oorspronkelijke hof. Na één blik erop te werpen werd het me duidelijk: dit moet een rijk begijnhof geweest zijn.
Bij het schemerduister wandelde ik langs de vroegere infirmerie van het begijnhof het plein rond, de straten in, tot het duister werd. Een gevoel van treurnis kwam op: na de laatste hoven met veel ‘moderniteitsingrepen’ en/of afbraak te hebben gezien, snakte ik naar een ‘echt‘ begijnhof: eentje met poort én besloten hof én bezieling…
© Debby Van Linden
* Bij een later bezoek aan Jeanne te Brussel kon ik toevallig meeluisteren met een gids (met mooi Brits accent!). Hij stelde de voor mij intrigerende vraag: ‘Er worden hier beeldjes van Manneke Pis verkocht, doch geen enkel van Jeanneke! Wat zegt dit over ons beeld van de vrouw in onze patriarchale maatschappij?’ Ik heb deze gids hartelijk bedankt en de woordspeling ‘Herstory’ toegelicht.
Beste Debby,
Het blijft een merkwaardig rustpunt zo dichtbij het toeristische centrum van Brussel.In de begijnhofkerk staan twee beelden van mijn verre nonkel Pieter beeldhouwer, een van de broers Boncquet.
… Buiten de beelden die van hem bewaard zijn in de kerk en het
gemeentehuis van Ardooie en het stadhuis van Roeselare kennen
wij maar één ander beeldenpaar in officieel bezit. Het zijn Sint
Petrus en Sint Paulus, twee levensgrote beelden in de Sint-Jan Baptistkerk (de Begijnhofkerk) te Brussel…
Het blijft een boeiende queeste…
Dag Wim, dank voor deze toevoeging!