In het afgelopen jaar stonden de begijnen en hun geschiedenis centraal op verschillende manieren:
na intense en beperkende coronagolven kon het onderzoekswerk voor ‘Wijze vrouwen’ weer op volle toeren draaien. Het resultaat was een volledig afgewerkt ‘deel twee’: de uitgebreide geschiedenis van 25 Vlaamse begijnhoven en 13 markante begijnen. Dit deel wordt onderbouwd door stevige archiefreferenties.
De ‘begijnendag’ kon op meer belangstelling rekenen. Op 14 april zetten archieven en lokale begijnhofverenigingen de herdenking van het begijnse verleden in de belangstelling via hun sociale media.
De facebookpagina ‘Begijnennieuws/Community of beguine news’ werd ondertussen dé referentie voor de laatste informatie over het begijnse heden en verleden. Meer dan 600 mensen bleven op de hoogte van nieuws op en rond het begijnenerfgoed. Voor volgers buiten Vlaanderen biedt de pagina een gewaardeerde band met de begijnse geschiedenis die zij in eigen land (visueel) missen.
In ‘t nieuwe jaar….
schrijven we zelf geschiedenis: dan is het een decennium geleden dat de passie voor het begijnse erfgoed ontvlamde. Het vuur uitte zich in een engagement van blijvende duur.
Begijn op het begijnhof van Sint-Amandsberg. Copyright: STORME_PBK_0485 Archief Gent. Beguine on the beguinage of Ghent (Sint-Amandsberg).
In English:
In the past year the beguines and their herstory was carried forward in several ways:
the research for ‘Wise women’ progressed after a delay due to corona. Part two could finally by finished. The past of 25 beguinages and 13 beguine portraits were written. This part was build on a foundation of lots archive work.
the rememberance of the beguines is getting more known. On the 14th of April archives gave the beguine herstory a deserved place on their social media.
the facebook page ‘Community of beguine news’ is a reference point for all things about the beguine heritage. More than 600 people are informed about the latest news on the beguines. For people outside Flanders the page provides a source and connection to the beguine heritage, lacking in their own country.
In 2023….
it will be ten years ago that the passion beguines came to stay. A decennium of hard work will be put in the spotlight.
Exact negen jaar geleden kwam er een einde aan de grootste en unieke Europese geschiedenis van de begijnen met het overlijden van Marcella Pattyn, de laatste der begijnen. Op 14 april 2013 behoorde het achthonderjarige, begijnse verhaal tot het verleden. Marcella’s overlijden en het formele einde van de begijnen was wereldnieuws: ‘The Economist‘ gaf de begijnse geschiedenis en Marcella alle aandacht en kroonde haar tot eerste Vlaming die in dit gerenommeerde tijdschrift verscheen – alweer een unicum. Met recht zijn de begijnen en het einde van de begijnse geschiedenis een jaarlijkse herdenking waard. De Poolse krant wPolityce roemde Marcella Pattyn en in het Vlaamse (Knack, DeMorgen, Gazet van Antwerpen, VRT-nieuws, Het Belang van Limburg,…) en Nederlandse nieuws werd aan dit feit volop aandacht gegeven. Inmiddels heeft Marcella een eigen Wikipedia-pagina.
De tien laatste Bredase begijnen (20e eeuw). Foto uitsluitend voor educatief gebruik. Foto: door L.P. le Grand, collectie Stadsarchief Breda, id.nr. 19670284.
Wie waren de begijnen?
Autonome vrouwen, over heel Europa verspreid, die zowel een levensstijl als single vrouw in verbinding met andere vrouwen neerzetten én de uitvindsters waren van de volkstaaltheologie – dat kenmerkt de begijnen. Deze revolutionaire vrouwen worden tot op de dag in Vlaanderen gestereotypeerd en versuikerd tot naïeve vrouwen, een mechanisme dat hun prachtige geschiedenis ontkracht en wegstopt. Het volkstheologische werk van begijn Mechtild van Maagdenburg, het briljante ‘Spiegel der eenvoudige zielen’ van Marguerie Porète en het meesterschap van Hadewijch verdienen het om naar een grootser publiek bekend gemaakt te worden.
Acht eeuwen?
Jawel, de begijnse geschiedenis vormt een aaneengesloten stuk van maar liefst achthonderd jaar. De begijnenbeweging startte op het einde van de 12e eeuw met vrouwen die bewust kozen voor een single leven, ten behoeve van elkaar en de maatschappij. Vrouwen vanop het gehele West-Europese continent leefden als begijn en verrichten op elke vlak (sociaal, economisch, cultureel, theologisch) waardevolle bijdragen: als ziekenverzorgsters, schrijfsters, textielwerksters, zakenvrouwen,… vervulden zij een prominente rol in hun stad of dorp.
En de begijnhoven dan?
Begijnhoven ontstonden onder de samenwerking van de religieuze en wereldlijke macht: om te pogen de begijnen onder controle te krijgen, riepen ze uit ‘dat deze vrouwen bescherming’ moesten krijgen’. Economische voordelen vormden een lokaas om begijnen op één woongebied samen te doen wonen, een proces dat midden dertiende eeuw zo goed als volbracht was. Begijnhoven, of restanten ervan, zijn terug te vinden in België, Nederland, Duitsland en Frankrijk. De Vlaamse begijnhoven zijn UNESCO-Werelderfgoed: 13 ervan kregen deze kroning. Deze ‘vrouwensteden’ benadrukken de uitzonderlijke waarde van dit erfgoed. In Vlaanderen is er helaas nog te weinig collectieve trots op deze uitzonderlijke symbolen van de begijnse geschiedenis.
En de toekomst?
De begijnse geschiedenis is het meer dan waard om jaarlijks te herdenken – laat ons beginnen deze traditie gewoon neer te zetten – een rechtmatige en eervolle herdenkingsdag is wat hen toekomt.
In English:
Exactly nine years ago the marvellous beguine herstory of eight hunderd years ended – Marcella Pattyn, the last beguine, died that day. The European story of unique women ended. The death of Marcella was all over the news: ‘The Economist‘ wrote about Marcella and the beguines, making her the first Flemish person to get attention in this magazine. The latter again a unique moment.
The beguines and the formal end of the herstory of the beguines are have every right to have a day of rememberance. The Polish newspaper wPolityce wrote respectfully about Marcella, in the Flemish (Knack, DeMorgen, Gazet van Antwerpen, VRT-nieuws, Het Belang van Limburg,…) and Dutch news this herstorical moment was a topic. Marcella now has her own Wikipedia-page.
The 10 last beguines of the beguinage of Breda (20th century). Picture only for educational purpose. Copyright: L.P. le Grand, collectie Stadsarchief Breda, id.nr. 19670284.
Who were the beguines?
Independent women, living througout West-Europe, who prioritised connection with like-minded women and the inventors of lay theology – that ‘s what the beguines characterises. As revolutionary women the beguines, untill today, are mouled into stereotypes that portraits them as naive figures. The stereotyping of the beguines hides their rich herstory and debuks the power the beguines had. The theological work of beguines Mechtild of Magdeburg, the briljant ‘Mirror of simple souls’ en het master writings of Hadewijch deserve more public disclosure.
Eight centuries?
The beguines made a herstory of 800 years. De beguine movement started at the end of the 12th century with women who chose to live a single life for the purpose of eachother and society. All over the west of Europe women lived as beguines and contributed on every level (social, politival, cultural, theological,…): as medical specialists, writers, business women, textile workers,… They fullfilled a prominent role in society.
And the beguinages?
The construction of beguinages were an idea of religious and administrative powers: their goal was to controle the beguines, sold as ‘those women need protection’. Economic advantages were used as a bait to group the women together. This proces wasfinalised around mid 13th century. Beguinages, or remnants of it, are found in Belguim, the Netherlands, Germany and France. The Flemish beguinages are World Heritage: 13 of them were recognised as UNESCO-heritage. The ‘women cities’ are symbols of exceptional value of heritage. In Flanders people are yet not pride enough to have the beguinages, collective boasting is missing.
And the future
The beguine deserves a celebration/rememberance day – let’s start this tradition and give the beguines a honorable day of remembrance.
De coronamaatregelen maakten van 2021 een periode van continue aanpassing, zeer veel van onze draagkracht vragende. Op begijns vlak sprongen twee zaken in het oog: de begijnendag en het werk voor ‘Wijze vrouwen’.
De actie ‘begijnendag’ kende de medewerking van vele archieven en instellingen via sociale media. Een herdenking van de begijnengeschiedenis, zij het online, werd in leven geroepen. Op 14 april publiceerden talloze stadsarchieven, organisaties en begijnhoven een bericht om het overlijden van laatste begijn, Marcella Pattyn, en het formele einde van de begijnengeschiedenis, te herdenken. De begijnenbeweging was een Europese beweging van maar liefst acht eeuwen, echter op talloze vlakken in de vergeethoek geduwd.
De facebookpagina ‘Begijnennieuws/Community of beguine news‘ bleef ook dit jaar nieuws ‘vers van de pers’ aan u bezorgen. De berichtgeving zet zowel het verleden van de begijnen centraal als recente restauraties van begijnhoven.
Beeld van Marcella Pattyn (begijnhof Kortrijk), de laatste van een 800-jarige beweging van wijze vrouwen. Copyrigt: D. Van Linden
Het ‘Wijze vrouwen’-project liep door, zij het aan een trager tempo vanwege een grotere werkbelasting onder de coronaperikelen.
In English:
The year 2021 asked much of our mental abilities, living in a reality where ‘corona’ is a daily obstacle. During this year two things on the beguine heritage got the most attention: the ‘Day of the beguines’ and ‘Wise women’.
In Flanders I lanced the ‘Day of rememberance of the beguines’ on the 14th of April, the passing away of the last beguine, MarcellPattyn. City archives, organisations and beguinages published a rememberance on this day. The beguines deserve a well-known day of rememberance, in Flanders and beyond. Above all, the beguine movement was a European movement that lasted 800 years! As reality shows us, this rememberance and their heritage is set aside as ‘unimportant’.
Exact acht jaar geleden kwam er een einde aan de grootste en unieke Europese geschiedenis van de begijnen met het overlijden van Marcella Pattyn, de laatste der begijnen. Op 14 april 2013 behoorde het achthonderjarige, begijnse verhaal tot het verleden. Marcella’s overlijden en het formele einde van de begijnen was wereldnieuws: ‘The Economist‘ gaf de begijnse geschiedenis en Marcella alle aandacht en kroonde haar tot eerste Vlaming die in dit gerenommeerde tijdschrift verscheen – alweer een unicum. Met recht zijn de begijnen en het einde van de begijnse geschiedenis een jaarlijkse herdenking waard. De Poolse krant wPolityce roemde Marcella Pattyn en in het Vlaamse (Knack, DeMorgen, Gazet van Antwerpen, VRT-nieuws, Het Belang van Limburg,…) en Nederlandse nieuws werd aan dit feit volop aandacht gegeven. Inmiddels heeft Marcella een eigen Wikipedia-pagina.
De tien laatste Bredase begijnen (20e eeuw). Foto uitsluitend voor educatief gebruik. Foto: door L.P. le Grand, collectie Stadsarchief Breda, id.nr. 19670284.
Wie waren de begijnen?
Autonome vrouwen, over heel Europa verspreid, die zowel een levensstijl als single vrouw in verbinding met andere vrouwen neerzetten én de uitvindsters waren van de volkstaaltheologie – dat kenmerkt de begijnen. Deze revolutionaire vrouwen worden tot op de dag gestereotypeerd en versuikerd als naïeve vrouwen, een mechanisme dat hun prachtige geschiedenis ontkracht en wegstopt. Het volkstheologische werk van begijn Mechtild van Maagdenburg, het briljante ‘Spiegel der eenvoudige zielen’ van Marguerie Porète en het meesterschap van Hadewijch verdienen het om naar een grootser publiek bekend gemaakt te worden.
Acht eeuwen?
Jawel, de begijnse geschiedenis vormt een aaneengesloten stuk van maar liefst achthonderd jaar. De begijnenbeweging startte op het einde van de 12e eeuw met vrouwen die bewust kozen voor een single leven, ten behoeve van elkaar en de maatschappij. Vrouwen vanop het gehele West-Europese continent leefden als begijn en verrichten op elke vlak (sociaal, economisch, cultureel, theologisch) waardevolle bijdragen: als ziekenverzorgsters, schrijfsters, textielwerksters, zakenvrouwen,… vervulden zij een prominente rol in hun stad of dorp.
En de begijnhoven dan?
Begijnhoven ontstonden onder de samenwerking van de religieuze en wereldlijke macht: om te pogen de begijnen onder controle te krijgen, riepen ze uit ‘dat deze vrouwen bescherming’ moesten krijgen’. Economische voordelen vormden een lokaas om begijnen op één woongebied samen te doen wonen, een proces dat midden dertiende eeuw zo goed als volbracht was. Begijnhoven, of restanten ervan, zijn terug te vinden in België, Nederland, Duitsland en Frankrijk. De Vlaamse begijnhoven zijn UNESCO-Werelderfgoed: 13 ervan kregen deze kroning. Deze ‘vrouwensteden’ benadrukken de uitzonderlijke waarde van dit erfgoed. In Vlaanderen is er helaas nog te weinig collectieve trots op deze uitzonderlijke symbolen van de begijnse geschiedenis.
En de toekomst?
De begijnse geschiedenis is het meer dan waard om jaarlijks te herdenken – laat ons beginnen deze traditie gewoon neer te zetten – een rechtmatige en eervolle herdenkingsdag is wat hen toekomt.
In English:
Exactly eight years ago the marvellous beguine herstory of eight hunderd years ended – Marcella Pattyn, the last beguine, died that day. The European story of unique women ended. The death of Marcella was all over the news: ‘The Economist‘ wrote about Marcella and the beguines, making her the first Flemish person to get attention in this magazine. The latter again a unique moment.
The beguines and the formal end of the herstory of the beguines are have every right to have a day of rememberance. The Polish newspaper wPolityce wrote respectfully about Marcella, in the Flemish (Knack, DeMorgen, Gazet van Antwerpen, VRT-nieuws, Het Belang van Limburg,…) and Dutch news this herstorical moment was a topic. Marcella now has her own Wikipedia-page.
The 10 last beguines of the beguinage of Breda (20th century). Picture only for educational purpose. Copyright: L.P. le Grand, collectie Stadsarchief Breda, id.nr. 19670284.
Who were the beguines?
Independent women, living througout West-Europe, who prioritised connection with like-minded women and the inventors of lay theology – that ‘s what the beguines characterises. As revolutionary women the beguines, untill today, are mouled into stereotypes that portraits them as naive figures. The stereotyping of the beguines hides their rich herstory and debuks the power the beguines had. The theological work of beguines Mechtils of Magdeburg, the briljant ‘Mirror of simple souls’ en het master writings of Hadewijch deserve more public disclosure.
Eight centuries?
The beguines made herstory of 800 years. De beguine movement started at the end of the 12th century with women who chose to live a single life for the purpose of eachother and society. All over the west of Europe women lived as beguines and contributed on every level (social, politival, cultural, theological,…): as medical specialists, writers, business women, textile workers,… They fullfilled a prominent role in society.
And the beguinages?
The construction of beguinages were an idea of religious and administrative powers: their goal was to controle the beguines, sold as ‘those women need protection’. Economic advantages were used as a bait to group the women together. This proces wasfinalised around mid 13th century. Beguinages, or remnants of it, are found in Belguim, the Netherlands, Germany and France. The Flemish beguinages are World Heritage: 13 of them were recognised as UNESCO-heritage. The ‘women cities’ are symbols of exceptional value of heritage. In Flanders people are yet not pride enough to have the beguinages, collective boasting is missing.
And the future
The beguine deserves a celebration/rememberance day – let’s start this tradition and give the beguines a honorable day of remembrance.
Ondanks dat 2020 als ‘het coronajaar’ zal bekend staan, bleef het uitdragen van het begijnenerfgoed centraal staan.
Afgelopen jaar maakt de facebookpagina ‘begijnennieuws/community of beguine news’ zelf geschiedenis: reeds vijf jaren verbind deze online pagina alle geïnteresseerden in het begijnse erfgoed en geschiedenis, over landen heen. Het begijnenerfgoed kan rekenen op belangstelling van een internationaal publiek. Dit jaar kwam er opvallend veel berichtgeving over de (aankomende) restauraties en restauratiefasen van de Vlaamse begijnhoven.
De deelname aan de opnames voor het programma ‘Meer vrouw op straat’ toonde zich helaas niet in de afleveringen. Voor de daaropvolgende straatnamenacties in Aarschot en Kortrijk werden de begijnen Marcella Pattyn en Maria-Anna Jans voorgedragen – om erna een diplomatische ‘dank u’ te krijgen….
Begijnhof Kortrijk: Sint-Annazaal en beeld van M. Pattyn. Foto copyright: D. Van Linden
14 april, de herdenkingsdag van de begijnen met het overlijden van ‘s werelds laatste begijn Marcella Pattyn, werd in de kijker gezet. Enkele archieven en erfgoedinstanties maakten het artikel bekend via hun kanalen – een gebaar dat enkel op aanmoediging kan rekenen.
Het onderzoekswerk voor het ‘Wijze vrouwen’-boek werd voortgezet, via de facebookpagina ‘begijnennieuws’ bleef u op de hoogte van de vorderingen.
(in English)
This past year 2021 will be forever known as ‘the year of corona’. Although an obstacle for many situations, promoting the beguine heritage continued.
The facebook page ‘community of beguine news’ made hertory with five years of celebration – this page connects people from all over the world, interested in the beguine herstory and their heritage. In 2020 many posts were centered around restaurations (to come) on the Flemish beguinages.
The Flemish program ‘More women names on streetnames’ did not mention the beguines, although there was a filmed interview. The cities of Aarschot and Kortrijk asked for names of women who made herstory: the beguines Marcelle Pattyn and Anna-Maria Jans were put in front. Untill now we recieved only a few diplomatic words…
On April 14th an article in rememberance of the death of the last beguine, Marcella Pattyn, was published. Archives and heritage organisations were asked to put the beguine heritage on this day in the spotlight which some actually did. We only can encourage this habit.
The research work for ‘Wise women’ continued, publishing updates on the facebookpage ‘community of beguine news’.
Let’s go for more beguine spirit in the new year 2021!
Op 14 april 2013 overleed Marcella Pattyn, laatste begijn ter wereld. Haar dood betekende het einde van acht eeuwen uniek erfgoed; de begijnenbeweging was één van de grootste bewegingen in de geschiedenis. In de meeste literatuur krijgen we een beeldvorming aangemeten die hen ofwel versuikerd tot naïeve vrouwen ofwel opgehemeld tot ‘supervrouwen’. Beide stereotypen beantwoorden geenszins aan menselijkheid, noch aan de realiteit van het begijnse leven en getuigen van zowel een snel, ongegrond oordeel als een armoedige kennis van hun geschiedenis.
De tien laatste Bredase begijnen (20e eeuw). Foto uitsluitend voor educatief gebruik. – Foto: door L.P. le Grand, collectie Stadsarchief Breda, id.nr. 19670284.
De begijnen hebben een nieuwe levensstijl en een nieuw literair genre op hun naam staan: zonder hen zou de mystieke literatuur er anders hebben uitgezien. Zij pionierden door over hun spiritueel-religieuze theologie in de volkstaal neer te schrijven én te kiezen voor het single leven in verbinding met andere vrouwen. In 1998 kroonde UNESCO dertien Vlaamse begijnhoven tot Werelderfgoed.
13e eeuwse begijn Mechtild van Maagdenburg pionieerde in de volkstaaltheologie met ‘Het vloeiende licht van de godheid’
De begijnenbeweging was een Europese vrouwenbeweging die acht eeuwen lang stand hield ondanks dubieuze kerkelijke boodschappen, een veranderende tijdsgeest en pandemieën zoals de pest en de cholera. De begijnen namen hun hele geschiedenis een actieve rol op als medisch personeel en voorzagen voedsel en hulp aan mensen met financieel beperkte middelen. ‘s Werelds laatste begijn, Marcella Pattyn, sloot de begijnse geschiedenis af met haar vurige wens tot en uitoefening van zorg voor chronisch zieke mensen. In haar laatste jaren op het Kortrijkse begijnhof fungeerde zij als toeristische trekpleister, een rol die ze gebruikte om zelfgemaakte poppen te verkopen ten voordele van ziekenondersteuning.
Marcella Pattyn (1920-2013)
Haar overlijden was wereldnieuws, reikte tot de media in onder meer Polen en Amerika én zette haar als eerste Vlaming neer in het gerenommeerde tijdschrift ‘The Economist’.
(In English)
On April 14th 2013 Marcella Pattyn, last beguine of the world, past away. Her death meant the end of eight centuries of singular heritage; the beguine movement was one of the largest movement in herstory. Literature about the beguines reduces them mostly to sugary, naïve women or glorifies them to ‘super women’. Those stereotypes have nothing in common with their humanity, nor with the daily reality of beguine life. Using those stereotypes show a quick judgement and poor knowledge about the beguine herstory.
The ten last beguines of Breda (20th century). Photo exclusively for educational purpose. – Photo: by L.P. le Grand, collection City Arhives of Breda, id.nr. 19670284.
The beguines invented a new life style and a new genre of literarture: our knowledge of mysticism would not be the same without them. Pioneering by writing about theology in the vernacular and by choosing to live a single life in connection with similar women. In 1998 UNESCO labeled thirtheen Flemish beguinages World Heritage.
13th century beguine Mechtild Magdenburg pioneered in vernacular theology by writing ‘The flowing light of the godhead’.
The beguine movement existed eight centuries through church messages, changing times and pandemics, e.g. cholera and the Black death. Through their herstory the beguines were actively involved in medical care, also providing food and aid for people with less financial resources. Marcell Pattyn, worlds last beguine, ended beguine herstory with this spirit of taking care: she specified her work to chronic ill people. During her last years as beguine on the beguinage of Kortrijk, Marcella sold puppets to gather financial support for ill people.
Marcella Pattyn (1920-2013)
Marcella’s passing madeworld news, even Polish media reported it. ‘The Economist’, one of the most renowed international magzaines honoured her with an article, making her the first Flemish person to get press attention in this British newspaper.
Afgelopen jaar werd het uitdragen van het begijnse erfgoed verder gezet via onderzoek, de digitale media en een opname.
Begijn op het Elizabethbegijnhof te Sint-Amandsberg. Copyright: Archief Gent, collectie J. Storme, STORME_PBK_487 (digitaal gebruik)
Allereerst werd het onderzoek voor het boek ‘Wijze vrouwen‘ voortgezet. De nadruk lag op een grondige literatuurstudie. De begijnse geschiedenis brengt vele velden samen die allen aandacht verdienen: kerkgeschiedenis, het religieuze en economische verleden, gendergeschiedenis, …
Op de facebookpagina ‘begijnennieuws‘ verscheen zowel nieuws ‘vers van de pers’ over begijnen en begijnhoven (restauraties, opgravingen, verschenen fictie,…) als berichten over de acht eeuwen begijnengeschiedenis heen.
Voor het Canvas-programma ‘Meer vrouw op straat‘ van Sofie Lemaire en haar ploeg werden opnames gemaakt voor ‘s werelds laatste begijn, Marcella Pattyn. Hiervan werd de Kortrijkse Straatnamencommissie op de hoogte gesteld.
Ik kijk met u graag uit naar de realisatie van het programma en verwelkom begijnse verrassingen voor het nieuwe jaar 2020!
(In English)
During the past year 2019 the beguine heritage was represented in three ways: through further research for ‘Wise women’, throug digital media and a campaign to get more women on street names.
Beguine on the beguinage of Saint-Elisabeth at Ghent (Sint-Amandsberg). Copyright: Archive of Ghent, collection J. Storme, STORME_PBK_487 (digital use)
Research for ‘Wise women’ continued. Main focus is to provide solid base of literature. The beguine herstory brings different fiels together: history of the church, gender, political history,…
Short fragments of beguine news were published on the facebook page ‘Community of beguine news‘ vers (restorations, archeological remains, fiction works,…).
After the Flemish television program ‘Meer vrouw op straat‘ lanced a request to get more women on street names, I applied with Marcella Pattyn, the worlds last beguine. Results will be shown during spring 2020.
Looking forward to all beguine surprises in this new year 2020!
Zes jaar geleden, op 14 april 2013, overleed de laatste begijn, Marcella Pattyn. Zij knipte de draad door van acht eeuwen geleefd vrouwenerfgoed: vrouwen die een nieuwe levensstijl en een nieuw literair genre op de kaart zetten. De begijnen, de grootste en langstdurende beweging uit de Westerse geschiedenis, worden tot op vandaag gelabeld als ‘vaag’ en ‘onbestemd’, zo onrecht aandoende aan het erfgoed dat zij hebben neergezet.
Begijn op het Elizabethbegijnhof te Sint-Amandsberg. Copyright: Archief Gent, collectie J. Storme, STORME_PBK_487 (digitaal gebruik)
Doorheen de geschiedschrijving zijn de begijnen bedolven onder lagen van betutteling, en versuikering, waarbij hun verhaal dan weer door de ene dan weer voor een ander doeleind werd toegeëigend. Deze lagen eraf schrapen en dat wat geschieden-is terug schenken aan zij die het geleefd hebben, …. de begijnen zelf, vanuit het principe ‘ere wie ere toekomt’, is wat zij rechtmatig verdienen.
(English)
Six years ago, on April 14th 2013, the world last beguine died. Marcella Pattyn cut the rope of eight centuries of beguine herstory: women who invented a new way of life and a new literacy. The beguines made the largest movement in Western herstory, yet their heritage is labeled as ‘unclear’, not honouring the legacy they left.
Beguine on the beguinage of St.-Amandsberg (Gent). opyright: Archief Gent, collectie J. Storme, STORME_PBK_487 (digital use)
Through history the beguines were covered under layers of sugar and a greater attention on the impact of church sources instead of naming their strength. They got used for many purposes, their story taken from them. it’s time to scratch those layers away and to give their back to the only ones who own it,… the beguines themselves.
Het afgelopen jaar 2018 stond volledig in het teken van het ‘Wijze vrouwen’-boek: archiefbezoeken werden afgewerkt waarna alle aandacht ging naar de start van ‘deel 1: achthonderd jaar begijnengeschiedenis’. Als kapstok werd een fasenmodel ontwikkelt, om zo de begijnengeschiedenis op een ‘verteerbare’ manier weer te geven. Donateurs werden halfjaarlijks van het vorderen van het project ‘Wijze vrouwen’ op de hoogte gehouden.
Begijn kijkt uit het raam. Copyright: ‘Beeldenplukker’ – met toestemming.
De versuikering voorbij…
Sinds de actie voor ‘begijn’ op het Gentse straatnaambord van Marcella Van Hoecke in 2017, slingert een groeiend besef van de noodzaak tot het wegvegen van de ‘versuikering’ van de begijnen zich doorheen Vlaanderen. Een aantal begijnhoven droegen ‘begijnen’ reeds uit, anderen sprongen op de kar. Op het vaak onbedoelde, doch versuikerde gebruik van de naam ‘begijntje(s)’ werd door middel van een bericht vriendelijk, doch aandringend de vraag gesteld van de betuttelende schrijfwijze af te stappen. Besturen van begijnhoven, hieraan verbonden organisaties, archieven en specialisten ter zake, betrokkenen en iedereen die het begijnenerfgoed genegen is,… allen dragen we bij aan de boodschap ‘we zeggen ‘begijnen”. Hierbij een warme oproep de versuikering van de begijnen in Vlaanderen en Nederland te maken tot wat ze is, namelijk ‘voorbij’.
(English)
Working for ‘Wise women’
In 2018 all attention was foced on working for ‘Wise women’: as archive visites ended, the beginning on part one ‘Eight hunderd years of beguine herstory’ took place. A moel, consisting of different stages of beguine herstory, was developed to offer the reader an overview of the many achievements of the beguines. Funders recieved every six monhs a report of the research progression.
Beguine looking out of the window. Copyright: ‘Beeldenplukker’ – with permission.
Erasing the sugar coat on the beguines
Since the change of the street name of beguine Marcella Van Hoecke in 2017, a growing realisation of the need to erase the surgary layer on the beguines in Flanders and the Netherlands rose. A few beguinages already took a clear stand in this, others took the idea in. Mostly not mend to belittle, but still not giving them a worthy place, the name ‘little beguine’ pays no respect to the women. Those who still do this, got a friendly but steady message to change that. Specialists, boards of beguinages, archives and everybody who is someway involved or interested in beguines and beguinages… we all are able to lift our voice and pen, saying ‘beguines’. As 2019 has started, I kindly invite you to join this movement and to give the sugar coating on the beguines the place where it belongs,.. in the past. We say ‘beguines’ and speak it into existence.
Tijdens de kortste dagen van het jaar 2018 laten enkele begijnhoven een sfeervolle gloed over hun erfgoed hangen. Zowel in Leuven, Kortrijk als Turnhout kan je tijdens de decembermaand de vrouwensteden in een ander licht aanschouwen…
Universitair Woonerf Groot Begijnhof ‘Ten Hove’ Leuven
op 8 december van 17u tot 21u verlichten kaarsen het gehele begijnhof. De organisatoren, de Leuvense groep ‘Mannen van ’70’, verkopen kaarten ten voordele van de ‘Make a wish’-foundation ter vervulling van de wens van kinderen met een levensbedreigende ziekte.
foto door Carolien Coenen – met toestemming
Sint-Elisabethbegijnhof te Kortrijk
verlicht van 10 december tot 6 januari de vrouwenstad in Kerstsfeer, een realisatie vanuit de leerwerkplaats Kortrijk.
Sint-Catharinabegijnhof te Turnhout
Op 24 december van 17u30 tot 21u straalt het begijnhof één en al kaarsgloed uit, met dank aan vele vrijwillige handen. Het Begijnhofmuseum is die avond uitzonderlijk tot 21u open (gratis toegang).
(English)
During the shortest days of December a few beguinages will bathe in lights. The women cities of Leuven, Kortrijk and Turnhout provide an opportunity to see them in a different light…..
University Residency Large Beguinage ‘Ten Hove’ Leuven
from the 8th of December from 5 till 9 o’clock the whole beguinage will bath in lights. This work is organised by ‘Mannen van ’70’, selling cards to fund ‘Make a wish’: on organisation who realises dreams from dying children.
picture by Carolien Coen – with permission
Beguinage Saint-Elisabeth at Kortrijk
from the 8th of December till the 6th of January the women city wil be decorated with Christmas lights, a realisation of a social learning project at Kortrijk.
Sint-Catharinabegijnhof te Turnhout
On the 24th of December from 5’30 till 9 o’clock the beguinage will glow in candles, a realisation by many voluntary hands. The Beguinage Museum will be open that evening till 9 o’clock – free entrance.
Begijnhovenqueeste 