Restauraties begijnenerfgoed Gent – Restaurations beguine heritage Ghent

(In English: see below)

Het begijnse erfgoed bewaren betekent een ware uitdaging aangaan: zorg voor monumenten betekent blijvend restaureren. Hoe staan de zaken ervoor te Gent?

De restauratiewerken op de Gentse begijnhoven staan niet stil, zowel een aantal huizen van de voormalige Ter Hoye vrouwenstad als een huis aan de Begijnhofdries op het ‘oude’ Sint-Elisabethbegijnhof staan in de stijgers. Ook de begijnhofpoort van laatstgenoemd hof wordt momenteel aangepakt: een korte toelichting.

Achtergrond

Einde negentiende eeuw, een paar jaar nadat de begijnen hun nieuwe begijnhof te Sint-Amandsberg bewonen – dankzij het deskundig leiderschap van grootjuffrouw Julia Verhaeghe! – zet de stad Gent verdere stappen ter ontmanteling en afbraak van de voormalige vrouwenstad: enkele huizen en de groteske begijnhofpoort worden resoluut afgebroken. Dankzij inspanningen van ‘De Vrienden van Oud-Gent’ zal het poortgebouw in de jaren 1920 herrijzen aan de ringkant van het Bijlokemuseum. De stenen van het gebouw bestaan deels uit gerecupereerde en nieuwe materialen.

BijlokeSTAMpoortbegijnhof

De begijnhofpoort van het ‘oude’ Sint-Elisabethbegijnhof te Gent, rond 1920 aan de Bijloke-site. Foto copyright: De Zwarte Doos, Archief Gent, SCMS_FO_1022, met toestemming.

Restauratie

Momenteel staat het poortgebouw in de steigers ter herstelling van zowel de gevel, de daken en het schrijnwerk. Samen met het gebouw wordt ook de aangrenzende Armenpoort en de Baudelozaal aangepakt. De voorlopige planning geeft aan dat de werken tegen einde 2018 klaar zullen zijn.

P1030767

Begijnhofpoort ‘Sint-Elisabethbegijnhof Gent’ voor de restauratie, gelegen langs de ringkant van de Bijloke-site. Foto copyright: D. Van Linden.

Met vriendelijke dank voor passende informatie aan W. De Vuyst, Onderzoek en collectie, STA’M – Bijlokesite.

(In English)

Preserving the beguine heritage is a true challenge: care for monuments means processing ongoing restauration. How are things going in Ghent?  

Restauration works on the beguine heritage are done on three places: at houses at the women city of Ter Hoye, at a house on the beguinage of Saint-Elisabeth (placed at the central square called ‘Begijnhofdries’) and the former gate building is renovated. A short explanation on the last restauration works…

Background

By the end of the nineteenth century, a few years after the beguines moved to their new women city at Sint-Amandsberg – a realisation of clever negotiation by misstress Julia Verhaeghe!- , the city of Ghent continues to destroy parts of the beguinage: a few houses and the gate are removed. The political work from the group called ‘De Vrienden van Oud-Gent’ will gain results: around 1920 the gate building of the old beguinage was rebuild at the Museum on the former monastry called ‘De Bijloke’. The stones of the gate building are a combination of new and original materials.

BijlokeSTAMpoortbegijnhof

Gate building of the ‘old’ beguinage Saint-Elisabeth  (Ghent), around 1920 at the Bijloke-site. Foto copyright: De Zwarte Doos, Archief Gent, SCMS_FO_1022, with permission.

Restauration

Today restauration works on the gate building are in progress: the surface, the roof and all joinery will be inspected and refreshed. The adjacent buildings, e.g. the Room ‘Baudelo’, will be restaurated together with the central gate. By the end of 2018 all works should be finished.

P1030767

Gate building of the ‘old’ beguinage ‘Saint-Elisabeth’ at Gent’ before restauration, now located at the Bijloke-site. Foto copyright: D. Van Linden.

Thank you for providing kind information: W. De Vuyst, research and collection, STA’M – Bijlokesite.

© Debby Van Linden

 

 

Terugblik op 2017 – Looking back on 2017

(in English: see below)

Het afgelopen jaar 2017 stond in het teken van het verder uitdragen van  het begijnenerfgoed via onderzoek voor ‘Wijze vrouwen’, het geven van vertelwandelingen en lezingen en, daarbovenop, een begijnse protestactie.

Doorheen het Vlaamse land

Vanuit het Groot Begijnhof – universitair Woonerf KU Leuven werd in januari onderzoek naar de begijnhoven van Vlaams-Brabant aangepakt, waarbij de rijkdom van nabijgelegen archieven en universiteitsbibliotheken die deze stad rijk is, werd ontdekt. Na de verwerking van alle gegevens, bij het opduiken van de eerste lentebloeiers, spoorde het ‘Wijze vrouwen’-onderzoek richting gastvrije Kempen en Breda. Tijdens de zomerperiode pluisde ik de archieven van de Mechelse vrouwensteden en deze van het begijnhof van Antwerpen uit. Terwijl het jaar op haar laatste benen liep, treinde ik naar de Brusselse regio.

Erfgoed uitdragen

Verenigingen toonden interesse in het begijnenerfgoed: via een lezing en/of vertelwandeling vernamen zij meer over de revolutionaire vrouwen die acht eeuwen geschiedenis schreven.

zilverenpasserfebruariKrijk

Lezing met aansluitende rondleiding door het Belevingscentrum – begijnhof Kortrijk voor de damesgroep ‘de Zilveren Passer v.z.w.’ Copyright foto: D. Van Linden

Actie ondernemen

Tegen de betuttelende, geïnfantiseerde benoeming van begijnen in de tekst bij de straatnaam van begijn Marcella Van Hoecke ondernamen mevrouw Cécile Van Ooteghem, lid Raad van Bestuur van het Groot Begijnhof Sint-Amandsberg, en ikzelf actie. In tandem werkende én met vele steunende handtekeningen, bereikten we dat ‘begijntje’ ‘begijn’ geworden is op het straatnaambord.

fotoBArtbijGoethals

Links eerste initiatiefneemster mevrouw Cécile Van Ooteghem, rechts tweede initiatiefneemster Debby Van Linden, met in het midden het portret van de laatste grootjuffrouw Josepha Goethals (Mattekeskamer, Groot Begijnhof Sint-Amandsberg). Foto copyright: B. Stevens.

2017 was een bewogen jaar. Met hetzelfde enthousiasme, vanuit dezelfde ‘ongebonden verbonden’ – houding als vertrekpunt en met een warme appreciatie voor samenwerking en steun in een begijns kader worden de eerste stappen in 2018 gezet…

(in English)

The past year 2017 was dedicated to carrying forward the heritage of the beguines. The main task was the research for ‘Wise women’, occasionally and on request guide tours and readings providing. When the city of Ghent took a decision on the beguine past, there was protest and action taken to change the representation of them.

Crossing Flanders

Starting in January I did research on the beguinages of the Flemish part of Brabant. Staying at the Large Beguinage University Residency University of Leuven I lived closely to archives and libraries. By spring I visited the part of north-Flanders, crossing the border to study the beguinage of Breda. During summer the Belgian rails brought me to Mechelen and Antwerp. The last few weeks of 2017 I turned to the Brussels area.

Carrying forward their heritage

On request I provided guide tours or lectures for a local circle or assembly. They had the chance to know a lot more about the revolutionary women called ‘beguines’.

zilverenpasserfebruariKrijk

Lecture and guide tour through The Experience Center for the ladies group  ‘de Zilveren Passer v.z.w.’ – beguinage of Kortrijk. Copyright foto: D. Van Linden

Action needed

When the Council of Ghent dediced to use ‘little beguine’ on a new street name, action was taken by lady Cécile Van Ooteghem, member of the Board of the Large beguinage of Sint-Amandsberg, and myself. Supported by many signatures we reached our goal: ‘beguine’ will be put on the street name of Marcella Van Hoecke, last beguine of Ghent.

fotoBArtbijGoethals

On the left first representative lady Cécile Van Ooteghem, on the right second representative Debby Van Linden, in the middle a portrait of the last misstress Josepha Goethals (Mattekeskamer, Groot Begijnhof Sint-Amandsberg). Foto copyright: B. Stevens.

2017 was a year filled with a strong engagement for the beguine heritage. With the same spirit, ‘boundless and connected’ as key words in attitude and with appreciation for cooperation and helping hands, I reach out to 2018.

Copyright tekst/text: Debby Van Linden.

Verlichte begijnhoven – Illuminating beguinages

(in English: see below)

Tijdens de maand december worden twee begijnhoven* letterlijk in een ander licht geplaatst. Geniet van de kaars -en lichtpracht in Leuven en Kortrijk.

fotomartinesoilee

Foto door Martine Soille, met toestemming.

Sint-Elisabethbegijnhof te Kortrijk

Het begijnhof wordt in Kerstsfeer ondergedompeld vanaf vrijdag 8 december. Geniet van de kerstverlichting op Johanna’s plein en verder. Bijkomende informatie treft u via deze pagina.

BW_IMG_8386

Foto copyright: O.C.M.W. Kortrijk

Leuven: Universitair Woonerf Groot Begijnhof ‘Ten Hove’

Op zaterdag 9 december van 17u tot 21u baadt de voormalige vrouwenstad in kaarslicht, een initiatief van ‘De mannen van ’70’. Deze groep zal tevens kaarsen verkopen ten voordele van Make@Wish. Op de achtergrond kan je genieten van de heldere klanken van de begijnhoofse beiaard.

fotoleuvenhofcaroliencoenen

Foto door Carolien Coenen, ‘Leven in Leuven’ – met toestemming.

*Sint-Catharinabegijnhof Turnhout zal dit jaar geen kaarsenverlichting aanbieden door werken aan de bestrating van het hof.

 

Met dank aan de betrokken informatieverstrekkers voor gegeven inlichtingen: Prof. dr. Marc Vervenne (president Universitair Woonerf Groot Begijnhof – KU Leuven), Liesbeth Soete (erfgoeddeskundige O.C.M.W. Kortrijk), Erik Fornhoff (voorzitter ‘Mannen van ’70’), Jef Van den Berg (voorzitter v.z.w. ‘Vrienden van het begijnhof van Turnhout’) en Peter Hofland (consulent Musea Turnhout).

 

(in English)

During December two beguinages will show you a different perspective: the former women cities will take a bath of candle lights and Christmas atmosphere. Enjoy the candle lights on the beguinages of Leuven and Kortrijk.

fotomartinesoilee

Picture by Martine Soille, with permission.

Beguinage Saint-Elisabeth at Kortrijk

Christmas lights from Friday 8th of December. Enjoy the lights around the statue of duchess Joan of Flanders and the other streets. Information, also in English, on this page.

BW_IMG_8386

Picture copyright: O.C.M.W. Kortrijk – with permission.

Large Beguinage University Residency ‘Ten Hove’ at Leuven

On Saturday 9th of December from 5 tot 9 o’clock more then 5000 candles will light the beguinage. The group called ‘De mannen van ’70’ are organisering this event and will sell candles to gain money for Make@Wish (an organisation who realises children’s dream in the short periode they live, due to illness).

fotoleuvenhofcaroliencoenen

Foto by Carolien Coenen, ‘Leven in Leuven’ – with permission.

*The beguinage Saint-Catharine of Turnhout will not organise their candles lights on the beguinage due to works on the pavement.

 

Thank you for providing information to: Prof. dr. Marc Vervenne (president University Residencial Area Large Beguinage – KU Leuven), Liesbeth Soete (heritage expert O.C.M.W. Kortrijk), Erik Fornhoff (chairman ‘Mannen van ’70), Jef Van den Berg (chairman v.z.w. ‘Vrienden van het begijnhof van Turnhout’) en Peter Hofland (consultant Musea Turnhout).

© Debby Van Linden

 

 

 

 

‘Wijze vrouwen’-project: laatste dagen! – ‘Wise women’-project: last days!

(in English: see below)

cropped-geef-de-begijnen-een-identiteit-01.jpg

Het ‘Wijze vrouwen’-project loopt bijna op haar einde*. Ondertussen staat de teller op 60 percent!

Hierbij danken we alvast de donateurs die een bijdrage leverden: zowel bekenden als onbekenden gaven een donatie. Ook van bewoners van het Kortrijkse begijnhof, het Gentse ‘Ter Hoye’-begijnhof en de Vrienden van het Begijnhof van Turnhout kwam er hartverwarmende steun. Tevens een oprechte ‘dank u’ aan de donateurs vanuit Italië. Speciale dank gaat alvast uit naar de verkregen steun vanuit het Kortrijkse hof, zijnde de ‘Vrienden en bewoners begijnhof Kortrijk’ en KU Leuven Groot Begijnhof, fijn te merken dat de begijnhoven zélf dit project steunen.

Debbyresarch

Alvast de eerste zaken aan het doornemen. (foto: W. Vandamme)

Om het boek te kunnen realiseren, hebben we nog een aantal donaties nodig: neem de kans om bij te dragen aan het ‘Wijze vrouwen’-boek! Geef de begijnen de identiteit die ze meer dan verdienen, zet ze mee neer in woord en beeld!

*De crowdfunding sluit op 17 april.

The ‘Wise women’-project is almost ending: one week to go*. We are counting 60 percent! We wish already now to thank everybody who provided a donation: support came from people who we know and also from unknown corners. We wish to thank the residents of the beguinage of Kortrijk and Gent (Our Lady Ter Hoye) also the ‘Friends of the beguinage of Turnhout’ for their generous support. A warm ‘thank you’ to the people who donated all the way from Italy. A special word of thanks goes to the beguinage of Kortrijk – ‘Friends and residents of beguinage Kortrijk’- and to the Catolic University-Great Beguinage Leuven: the warm support from the beguinages themselves is genuinely appreciated.

Debbyresarch

Preparing… (photo: W. Vandamme)

To realise this boek, we need a few more donations: take your chance to provide for the ‘Wise women’-book! Give the beguines the identity they deserve, let’s put them, the women who made a past of 800 years, in the spotlight!

*the crowdfunding will close on April 17th.

Terugblik op 2015 – Looking back on 2015

(English: scroll down, please.)

Eerst en vooral wens ik u een gelukkig en voorspoedig begijnengoed jaar 2016!

Het nieuwe jaar open ik graag met een terugblik op het voorbije…

Bezoeken

2015 begon met het bezoek van de begijnhoven van Tongeren en Sint-Truiden, de laatsten van de Limburgse poot van de begijnhovenqueeste. Daarna waren de restanten van de Brusselse vrouwenstad en het pittoreske Anderlechtse hof aan de beurt. Vervolgens staken we de grens over richting Duitsland voor een driedaags bezoek een het Hildegardklooster.

adamikke

Bezoek aan het begijnhof van Amsterdam.

De hoven van onze noorderburen waren een aangename verrassing: Breda en Amsterdam hadden zo hun eigen charmes. De lente werd via een tussenstop aan het Brugse hof aanschouwd. Antwerpen, Gent en Tienen vormden de allerlaatste queestehaltes, om vlak erna een ‘return’ te maken naar de plek waar het ooit allemaal begonnen was: Mechelen.

Na een terugblik, gevolgd door een deugddoende vakantie besloten het begijnenvirus en ik, inmiddels goede vriendinnen geworden, dat we nog niet uitverteld waren…

…en verspreiden door te lezen, te schrijven en te verhalen…

Blog Debby IMG_9294 02

Lezing in het Kortrijkse begijnhof (foto: W. Vandamme – met dank voor gebruik)

2015 betekende ook een jaar van uitdragen: via vertelwandelingen, schrijf-en opzoekwerk bracht ik het begijnenerfgoed bij ‘Mieke en allevrouw’ alsook ‘Jan en alleman’: o.a. een artikel in de Begijnhofkrant van Turnhout, publicaties in ‘Ons Begijnhof’, vertelwandelingen en een lezing.

P1070198

Vertelwandeling gevende op het begijnhof van Sint-Amandsberg.

Daarnaast verscheen de facebookpagina ‘begijnhovenqueeste‘ met als doel begijnhoofs nieuws samen te brengen.

…naar het openen van een nieuw jaar 2016!

Begijnhovenqueeste blijft schrijven, met dezelfde formule én de toevoeging van langere artikels: een begijnenthema wordt al eens dieper uitgespit en gekruid met vurige pittigheid, krachtige kwetsbaarheid of een stillere-dan-stil-stilte.

De wijze vrouwen bleven en blijven me boeien…

© Debby Van Linden

 

First of all I would like to wish you a happy New Beguine Year 2016!

I would like to open this new year looking back on 2015…

Visiting

2015 started with visiting the beguinages of Tongeren and Sint-Truiden, the last ones from the Limburg part my quest of beguinages. After that I saw the women cities of Brussels and Anderlecht. A long drive to Germany showed me the spirit and teaching of the nuns at the monastry of Hildegard.

adamikke

Visiting the beguinage of Amsterdam.

Travelling didn’t stop as I visited the Netherlands: the beguinages of Breda and Amsterdam were surprsingly beautiful! Spring came and this meant a visit to the beguinage of Bruges to see the field of narcis flowers. AntwerpGent en Tienen were the last stops on my quest, making a return to the place were it all once started: Mechelen.

After looking back on this journey, followed by a holiday, me and my passion for the wise women – we had become good friends by then- decided to go on writing and telling about this herstory.

and bringing knowlegde to people by writing, guiding and telling… 

Blog Debby IMG_9294 02

Giving a lecture at the beguinage of Kortrijk (picture by W. Vandamme – thank you for providing).

2015 was a year of bringing the wise women in public: through guide tours, research and writing I reached out to people: e.g. an article in the Beguine Newspaper of Turnhout and Ghent,  guide tours and a lecture.

P1070198

Summer 2015: telling about the wise women at the beguinage of Sint-Amandsberg.

Honouring the wise women I decided to make a facebookpage dedicated to them: on ‘begijnhovenqueeste‘ I provide news and information about them, about their past and their heritage in these times.

…opening a new year 2016!

Community of beguine news keeps on writing! In this new year I will add longer articles about a specific beguine theme, diving  deeper into subjects, adding a slice of silence, spiciness and the power of vulnerability.

My passion for the beguines is here to stay…

© Debby Van Linden

 

Open Monumentendag, ook op de hoven…

Komende zondag 13 september gooien tal van gebouwen hun deuren open voor bezoekers: op Open Monumentendag kun je door middel van een bezoek, gidswandeling, dansvoorstelling,… kennis maken met een stuk erfgoed dat niet (zo vaak) voor publiek toegankelijk is. Ook onze begijnhoven hebben prachtige schatten om te bezichtigen…

In Oost-Vlaanderen kan je het hof van Sint-Amandsberg de Sint-Antoniuskapel bezichtigen. Spring daarna op de fiets om een beetje verder op ‘Ter Hoye‘ de begijnhofkerk, de Godelievekapel en het groothuis van naderbij te leren kennen. Liever een museum? Geniet van het groene Dendermondse hof met een kijkje in het begijnhofmuseum.

O.L.V. Ter Hoye te Gent, bij binnekomst door de poort.

O.L.V. Ter Hoye te Gent, bij binnenkomst door de poort en met zicht op de begijnhofkerk.

In Antwerpen staat de deur van de Sint-Catherinakerk in de Herentalse vrouwenstad open en in Mechelen zowel de begijnhofkerk van het grote als het kleine hof, resp. de Katelijne- en Catharinakerk. Mits stevige stappers aan je voeten kan je de stellingen rondom de kerk van het groot begijnhof op.

Sfeerbeeld van het Mechelse, grote begijnhof.

Sfeerbeeld van het Mechelse, grote begijnhof.

Limburg biedt dan weer, in het hof van Sint-Truiden, een gidswandeling aan waarbij je o.a. het Godshuis van de heilige drievuldigheid en een conventshuis kan aanschouwen.

En, vanzelfsprekend, zijn alle andere vrouwensteden ook ‘open’…

© Debby Van Linden

Herstorisch Gent – het ‘oude’ hof: van glorieuze vrouwenstad naar ontmantelde wijk

In de 13e eeuw woonden er reeds begijnen te Gent: sommige alleen en anderen in groepsverband, zoals de begijnen op het Sint-Aubertushofje* of de begijnen die in de nabijheid van de Bijloke-abdij leefden. Deze laatsten hadden hun grondgebied door tussenkomst en geldelijke steun van gravin Johanna van Constantinopel bekomen. Diezelfde gravin zal hun in 1236 nogmaals helpen bij het bekomen van ‘Broeck’, een groter gebied dan het vorige, om een begijnhof neer te poten.

Provenierstersstraat - sfeerbeeld.

Provenierstersstraat – sfeerbeeld.

In het begin van de 14e eeuw telt het hof een honderd huizen met een veelvoud aan begijnen. Het Concilie van Vienne in 1311 zal de begijnenbeweging fel terugdringen, gelukkig worden de Gentse begijnen ontzien door de tussenkomst van o.a. graaf van Bethune.

Sfeerbeeld van de Begijnhofdries.

Sfeerbeeld van de Begijnhofdries.

In de 16e eeuw teistert de Beeldenstorm en het calvinistisch bestuur het katholicisme: het interieur van de begijnhofkerk word beschadigd en soldaten namen een deel van de huizen in ter verblijfplaats. De 17e eeuw, net als op vele hoven, kondigt een grote bloeiperiode aan: het vrouwenaantal verdubbelde tot 800 en de huizen werden verbouwd. Het begijnhof straalde in grootsheid en grandeur door de vele conventshuizen en de enorme begijnhofpoort.

Conventshuis 'Heilige Kristina'.

Conventshuis ‘Heilige Kristina’.

Een eeuw later zullen de Fransen ervoor zorgen dat het hof in handen komt van de Commissie der Burgerlijke Godshuizen en als dusdanig tot stadseigendom gemaakt wordt. In de daaropvolgende regeerperiode van Willem I beschermde het stadsbestuur de begijnen nog door de verkregen regels, met als doel ‘het doen uitdoven van het begijnenwezen’, niet in de praktijk te brengen. De Belgische onafhankelijkheid veranderde hun houding: hun ideëen tot stadsontwikkeling leidde tot het dempen van de aanliggende gracht en de verkoop van omliggend grondgebied. De begijnen zagen hun hof dag per dag verdwijnen… ‘redder in nood’ was hertog van Arenberg: hij liet in het aanliggende dorp Sint-Amandsberg een nieuw begijnhof bouwen. De laatste begijnen vertrokken richting nieuwe woonplaats in 1874.

P1030767

Begijnhofpoort aan de Bijloke-abdij, gelegen aan de ringkant.

Raar maar waar, sindsdien liet het stadsbestuur het hof bijna ongemoeid: enkel de begijnhofpoort werd afgebroken en weer opgebouwd aan de Bijloke-abdij – en zo kreeg de begijnen, weliswaar onbedoeld, toch nog iets terug op hun ontstaansplaats…

Ingangspoort van de begijnhofkerk met Sint-Elisabeth in de nis.

Ingangspoort van de begijnhofkerk met Sint-Elisabeth in de nis.

De vele conventshuizen, de begijnhofkerk en vooral het Provenierstersstraatje zijn aan te raden bezienswaardigheden op dit Gentse hof.

© Debby Van Linden

*Heden het hotel ‘Poortackere’ gelegen aan de Oude Houtlei.

Het oude, Gentse hof: vertrouwd en opnieuw ontdekt

De voorlaatste queestehalte was mij zo vertrouwd dat ik er nauwelijks bij stilstond: ik fiets of wandel wekelijks een paar keer door het Sint-Elisabethhof op weg naar het hart van Gent. Tussen het drukke stadscentrum en de al even rumoerige ring, ligt deze oase.

De begijnhofkerk en het grasplein errond vormen voor mij het hart van het hof, tevens een rustpunt. Wanneer ik de kerk tot in detail bekijk, valt mij het mooie beeld van Elisabeth op, prijkend in de nis boven de ingangspoort. Haar symbolen, het boek en de kronen, ben ik ondertussen op een andere manier gaan interpreteren: vormen om te referen naar wijsheid en het resultaat van een persoonlijke ontwikkelingsweg.

P1070095

P1070089

Doorheen het hof wandelende, richt ik mijn aandacht op de mooie plekken*: de huizen langs de Begijnhofdries en de Provenierstersstraat. In dit laatste straatje is het het stilst, hier kom ik tot rust.

Provenierstersstraat - sfeerbeeld.

Naar de Provenierstersstraat – sfeerbeeld.

Dit hof heeft doorheen de geschiedenis veel meegemaakt en dat is zichtbaar en voelbaar. Als ik terug bij de ingangspoort kom en er, voor de verandering, eens rondga tref ik dit gedicht: het geeft exact weer wat ik merk…

P1030587

Soms is dat wat zo bekend en vertrouwd is, nog het verrassendst!

Terug thuis pakte ik voor de laatste keer mijn spullen bij elkaar voor een bezoek aan Tienen en een ‘return‘ naar Mechelen…

*Op het moment van schrijven zijn er vele restauraties aan de gang. 

November begijnenmaand!

De herfstwind blaast de begijnenbeweging een pittige zwaai toe! Deze maand staan ze volop in de belangstelling:

  • Begin november verscheen een artikel over begijnhovenqueeste in ‘Ons Begijnhof’, de nieuwsbrief van het begijnhof ‘Ter Hoye’ te Gent (klik op het artikel om te vergroten).

artbegijnhof1

artbegijnhof2 artbegijnhof3

  • Op zondag 9 november gaf ik een lezing in ‘De Herberg‘ te Gent over de begijnengeschiedenis en de Vlaamse hoven.
Foto door Pierre Van Uffelen

Foto door Pierre Van Uffelen

iklezingmicoDeherberg

Foto door Pierre Van Uffelen

  • Tot en met 30 november loopt er een tentoonstelling over de begijnen en hun mystiek door Dominique Vermeesch in het begijnhof te Anderlecht. Alle info vind je hier. Aansluitend geeft Alessia Vallarsa (Universiteit Antwerpen) op 20 november een lezing over de begijnen in het Erasmushuis te Anderlecht. Info en inschrijving: klik hier.

Beguina-Alessia_article

 

© Debby Van Linden

Herstorisch Sint-Amandsberg: een grootse redding

Op het einde van de 18e eeuw viel het begijnhof aan het Rabot te Gent door de Franse bezetting in handen van de Commissie der Burgelijke Godshuizen (wat we nu kennen als het O.C.M.W.). Na de onafhankelijkheid van België besliste het liberale stadsbestuur de begijnhuizen om te vormen tot armenwijken. De begijnen gingen hier niet mee akkoord, doch zagen hun begijnhof stuk voor stuk verloren gaan: de gracht werd gedempt, hun huurprijzen gingen de hoogte in,…

Reddende engel was graaf Engelbert van Arenberg die besloot een nieuw begijnhof te laten bouwen in de randgemeente Sint-Amandsberg. Op een tijdsbestek van twee jaar rees een nieuw en groot begijnhof uit de grond (! 80 huizen, 14 conventen, een infirmerie, een kapel,…); de inhuldiging vond plaats op 29 september 1874. Na de dood van de graaf werd het hof bewaard door de oprichting van een v.z.w. In de huidige conventen en woningen huizen nu een aantal sociale instellingen en diensten, alsook gezinnen en alleenstaanden.

De begijnhofpoort met het wapenschild van de hertog en patroonheilige Elizabeth kan je terugvinden in de van Arenbergstraat, terwijl je langs de achterkant het hof verlaat via de Jan Roomstraat. De poort binnengaande kom je een kleine kapel tegen met een beeld van de bewening van Jezus door Maria.

P1030912

De begijnhofkerk, gelegen tussen het Sint-Beggaplein en het Sin-Elisabethplein, is sober en gotisch geconstrueerd. Langs de koorzijde van de kerk vinden we een calvarie terug, hier gingen vroeger de openluchtmissen door.

P1030954

P1030946

Pal tegenover de kerk, op nummer 67, springt een huis eruit door de trapgevel met Brugse traveeën (‘Brugse trapjes’): het groothuis waar de grootjuffrouw verbleef, vergaderingen doorgingen en belangrijke bezoekers werden ontvangen. Het linkergedeelte van het groothuis doet dienst als infirmerie, met achteraan de infirmeriekapel.

P1030959