(English: see below)
Een aantal begijnhoven stellen een verhaal over en een collectie van de begijnen in museumvorm centraal. Begijnhovenqueeste zet er deze maand een aantal in de kijker*: wat is er te ontdekken en bekijken op deze plaatsen? Hoe worden de begijnen en hun uniek erfgoed getoond? Deze maand belichten we deze locaties, beginnende met het Belevingscentrum op het Sint-Elisabeth begijnhof te Kortrijk.
Van vroeger tot nu: achtergrond en visie
Op het begijnhof was vroeger (1955-2008) reeds een museum aanwezig: in het huis van de grootjuffrouw werden een aantal objecten tentoongesteld die een traditionele visie, zijnde de laatste periode van het hun bestaan, op de begijnen weerspiegelden. Het OCMW Kortrijk besloot in het kader van een grootschalig renovatieplan van het begijnhof** het museum over te hevelen naar de Sint-Annazaal, het voorhene bestuurscentrum van het hof en tevens de vroegere vergaderzaal van de begijnen. Resoluut werd gekozen voor een totaalaanpak: zowel de geschiedenis van het Kortrijkse hof als het begijnenwezen algemeen komt aan bod.
De ‘zij’kant van de begijnengeschiedenis: Johanna van Constantinopel, gravin van Vlaanderen, prijkt als steungeefster.
Zij, de vrouwen zélf, worden voorgesteld zoals hun geschiedenis schrijft: ‘onafhankelijk vrouwen die in een steeds nauwer keurslijf werden gezet’. In juli 2014 werd de Sint-Annazaal plechtig geopend.
Een bezoek meer dan waard
Het uitgangspunt voor dit museum, belevingscentrum genoemd, is duidelijk: begijnen waren revolutionaire, spirituele en sociaal geëngageerde vrouwen!
Geschiedenis van de begijnenbeweging met aandacht voor o.a. Hadewijch en Porète.
Dit beeld wordt opgebouwd aan de hand van drie verhaallijnen: ‘vrouwen met een eigen spiritualiteit’, ‘vrouwen tegenover de kerkelijke en wereldlijke macht’ en ‘vrouwen creëren een stad in de stad’. Voor het Kortrijkse gedeelte worden drie grootjuffrouwen aangehaald die, elk in hun tijdsperiode, leidinggevenden om ‘u’ tegen te zeggen, waren.
Plan van het begijnhof en touch screen om de geschiedenis eigenhandig te doorlopen.
Als blikvanger geldt de hedendaagse vertaling van ‘begijn’ in het beeld ontworpen door Lieve Blancquaert: zij maakte deze creatie als antwoord op de vraag naar een visualisatie van ‘sterke vrouw’ in de context van het begijnenwezen.
copyright foto: Wim Vandamme – met dank
Praktische info:
Het Belevingscentrum is open van dinsdag tot zondag van 10u tot 17u, toegang is gratis. Meer informatie omtrent het begijnhof tref je in het bezoekerscentrum/infopunt vlak voor de ingangspoort.
Met dank aan mevrouw L. Soete, deskundige informatie-en erfgoedbeheer OCMW Kortrijk
*Alle begijnhofmusea werden gecontacteerd i.v.m. deze artikelreeks, spijtig genoeg kwam er niet overal een respons en/of voldoende tekst- en publicatiemateriaal.
**Sinds 1984 loopt dit renovatieproject van het begijnhof. De planning geeft 2019 aan als laatste fase.
A few beguinages have provide a beguine museum where the story of the women is told. This month, we choose to put those places in the spotlight*: what’s there to discover? What’s the view on the beguines as a movement? Which story is told about their unique and marvellous heritage? We’ll start with the Expercience Center on the beguinage of Saint-Elisabeth in Kortrijk.
From then till today: background and viewpoint
For at about fifty years (1955-2008) there was a beguine museum on the beguinage: the house of the headmistress showcased objects that reflected the traditional view on the beguines. The owners of the beguinage, OCMW Kortrijk, decided to make a fresh start: as part of a total renovation of the beguinage the musem would be located in the former meeting and governance room of the beguines. Decisively the new museum would show the past of the beguinage ànd the beguine movement overall.
Joan of Flanders, dutchess of Flanders, is shown as a supporter of the beguines and the beguinage.
They, the women themselves, are shown as their past tells us: ‘independent women who were more and more pressed in a tight bust.’
Worth a visit
The viewpoint for this museum, named Experience Center, is made clear: beguines were revolutional, spiritual and socially engaged women!
The beguine movement with e.g. Hadewijch and Porète.
This viewpoint is connected to three headlines: ‘women with their own spirituality’, ‘women opposed to church and goverment power’ and ‘women create a city into a city’. The past of the beguinage of Kortrijk is told by three headmisstresses, each of them took taking determinate decisions for the beguinage as we know it now.
Map of the beguinage and touch screen to walk our way through the past of the beguinage.
An eye-catching statue in the room is this composition by Lieve Blancquaert: she created this modern translation of ‘beguine’ as an answer to the question to compose an image of ‘strong women’ situated in the beguine movement.
copyright foto: Wim Vandamme – thank you for using
Visiting information:
The Experience Center is open from Tuesday till Sunday from 10 to 5, free entrance. Information about the beguinage is provided at the information point, located just before the entrance of the beguinage .
With special thanks to L. Soete, expert heritage governance OCMW Kortrijk
*All beguine museums were contacted to provide for this publication, unfortunately there was not always a response and/or enough material to make a publication.
**The renovation of the beguinage started in 1984. By 2019 all works should be finshed.
Begijnhovenqueeste 