Terugblik op een begijns 2019 – Looking back on a beguine 2019

(In English: see below)

Afgelopen jaar werd het uitdragen van het begijnse erfgoed verder gezet via onderzoek, de digitale media en een opname.

begijnPrenenbriefkaartcollectieJStormeSTORME_PBK_0487

Begijn op het Elizabethbegijnhof te Sint-Amandsberg. Copyright: Archief Gent, collectie J. Storme, STORME_PBK_487 (digitaal gebruik)

Allereerst werd het onderzoek voor het boek ‘Wijze vrouwen‘ voortgezet. De nadruk lag op een grondige literatuurstudie. De begijnse geschiedenis brengt vele velden samen die allen aandacht verdienen: kerkgeschiedenis, het religieuze en economische verleden, gendergeschiedenis, …

Op de facebookpagina ‘begijnennieuws‘ verscheen zowel nieuws ‘vers van de pers’ over begijnen en begijnhoven (restauraties, opgravingen, verschenen fictie,…)  als berichten over de acht eeuwen begijnengeschiedenis heen.

Voor het Canvas-programma ‘Meer vrouw op straat‘ van Sofie Lemaire en haar ploeg werden opnames gemaakt voor ‘s werelds laatste begijn, Marcella Pattyn. Hiervan werd de Kortrijkse Straatnamencommissie op de hoogte gesteld.

Ik kijk met u graag uit naar de realisatie van het programma en verwelkom begijnse verrassingen voor het nieuwe jaar 2020!

(In English)

During the past year 2019 the beguine heritage was represented in three ways: through further research for ‘Wise women’, throug digital media and a campaign to get more women on street names.

begijnPrenenbriefkaartcollectieJStormeSTORME_PBK_0487

Beguine on the beguinage of Saint-Elisabeth at Ghent (Sint-Amandsberg). Copyright: Archive of Ghent, collection J. Storme, STORME_PBK_487 (digital use)

Research for ‘Wise women’ continued. Main focus is to provide solid base of literature. The beguine herstory brings different fiels together: history of the church, gender, political history,…

Short fragments of beguine news were published on the facebook page ‘Community of beguine news‘ vers (restorations, archeological remains, fiction works,…).

After the Flemish television program ‘Meer vrouw op straat‘ lanced a request to get more women on street names, I applied with Marcella Pattyn, the worlds last beguine. Results will be shown during spring 2020.

Looking forward to all beguine surprises in this new year 2020!

© D. Van Linden

Terugblik op 2017 – Looking back on 2017

(in English: see below)

Het afgelopen jaar 2017 stond in het teken van het verder uitdragen van  het begijnenerfgoed via onderzoek voor ‘Wijze vrouwen’, het geven van vertelwandelingen en lezingen en, daarbovenop, een begijnse protestactie.

Doorheen het Vlaamse land

Vanuit het Groot Begijnhof – universitair Woonerf KU Leuven werd in januari onderzoek naar de begijnhoven van Vlaams-Brabant aangepakt, waarbij de rijkdom van nabijgelegen archieven en universiteitsbibliotheken die deze stad rijk is, werd ontdekt. Na de verwerking van alle gegevens, bij het opduiken van de eerste lentebloeiers, spoorde het ‘Wijze vrouwen’-onderzoek richting gastvrije Kempen en Breda. Tijdens de zomerperiode pluisde ik de archieven van de Mechelse vrouwensteden en deze van het begijnhof van Antwerpen uit. Terwijl het jaar op haar laatste benen liep, treinde ik naar de Brusselse regio.

Erfgoed uitdragen

Verenigingen toonden interesse in het begijnenerfgoed: via een lezing en/of vertelwandeling vernamen zij meer over de revolutionaire vrouwen die acht eeuwen geschiedenis schreven.

zilverenpasserfebruariKrijk

Lezing met aansluitende rondleiding door het Belevingscentrum – begijnhof Kortrijk voor de damesgroep ‘de Zilveren Passer v.z.w.’ Copyright foto: D. Van Linden

Actie ondernemen

Tegen de betuttelende, geïnfantiseerde benoeming van begijnen in de tekst bij de straatnaam van begijn Marcella Van Hoecke ondernamen mevrouw Cécile Van Ooteghem, lid Raad van Bestuur van het Groot Begijnhof Sint-Amandsberg, en ikzelf actie. In tandem werkende én met vele steunende handtekeningen, bereikten we dat ‘begijntje’ ‘begijn’ geworden is op het straatnaambord.

fotoBArtbijGoethals

Links eerste initiatiefneemster mevrouw Cécile Van Ooteghem, rechts tweede initiatiefneemster Debby Van Linden, met in het midden het portret van de laatste grootjuffrouw Josepha Goethals (Mattekeskamer, Groot Begijnhof Sint-Amandsberg). Foto copyright: B. Stevens.

2017 was een bewogen jaar. Met hetzelfde enthousiasme, vanuit dezelfde ‘ongebonden verbonden’ – houding als vertrekpunt en met een warme appreciatie voor samenwerking en steun in een begijns kader worden de eerste stappen in 2018 gezet…

(in English)

The past year 2017 was dedicated to carrying forward the heritage of the beguines. The main task was the research for ‘Wise women’, occasionally and on request guide tours and readings providing. When the city of Ghent took a decision on the beguine past, there was protest and action taken to change the representation of them.

Crossing Flanders

Starting in January I did research on the beguinages of the Flemish part of Brabant. Staying at the Large Beguinage University Residency University of Leuven I lived closely to archives and libraries. By spring I visited the part of north-Flanders, crossing the border to study the beguinage of Breda. During summer the Belgian rails brought me to Mechelen and Antwerp. The last few weeks of 2017 I turned to the Brussels area.

Carrying forward their heritage

On request I provided guide tours or lectures for a local circle or assembly. They had the chance to know a lot more about the revolutionary women called ‘beguines’.

zilverenpasserfebruariKrijk

Lecture and guide tour through The Experience Center for the ladies group  ‘de Zilveren Passer v.z.w.’ – beguinage of Kortrijk. Copyright foto: D. Van Linden

Action needed

When the Council of Ghent dediced to use ‘little beguine’ on a new street name, action was taken by lady Cécile Van Ooteghem, member of the Board of the Large beguinage of Sint-Amandsberg, and myself. Supported by many signatures we reached our goal: ‘beguine’ will be put on the street name of Marcella Van Hoecke, last beguine of Ghent.

fotoBArtbijGoethals

On the left first representative lady Cécile Van Ooteghem, on the right second representative Debby Van Linden, in the middle a portrait of the last misstress Josepha Goethals (Mattekeskamer, Groot Begijnhof Sint-Amandsberg). Foto copyright: B. Stevens.

2017 was a year filled with a strong engagement for the beguine heritage. With the same spirit, ‘boundless and connected’ as key words in attitude and with appreciation for cooperation and helping hands, I reach out to 2018.

Copyright tekst/text: Debby Van Linden.

Verlichte begijnhoven – Illuminating beguinages

(in English: see below)

Tijdens de maand december worden twee begijnhoven* letterlijk in een ander licht geplaatst. Geniet van de kaars -en lichtpracht in Leuven en Kortrijk.

fotomartinesoilee

Foto door Martine Soille, met toestemming.

Sint-Elisabethbegijnhof te Kortrijk

Het begijnhof wordt in Kerstsfeer ondergedompeld vanaf vrijdag 8 december. Geniet van de kerstverlichting op Johanna’s plein en verder. Bijkomende informatie treft u via deze pagina.

BW_IMG_8386

Foto copyright: O.C.M.W. Kortrijk

Leuven: Universitair Woonerf Groot Begijnhof ‘Ten Hove’

Op zaterdag 9 december van 17u tot 21u baadt de voormalige vrouwenstad in kaarslicht, een initiatief van ‘De mannen van ’70’. Deze groep zal tevens kaarsen verkopen ten voordele van Make@Wish. Op de achtergrond kan je genieten van de heldere klanken van de begijnhoofse beiaard.

fotoleuvenhofcaroliencoenen

Foto door Carolien Coenen, ‘Leven in Leuven’ – met toestemming.

*Sint-Catharinabegijnhof Turnhout zal dit jaar geen kaarsenverlichting aanbieden door werken aan de bestrating van het hof.

 

Met dank aan de betrokken informatieverstrekkers voor gegeven inlichtingen: Prof. dr. Marc Vervenne (president Universitair Woonerf Groot Begijnhof – KU Leuven), Liesbeth Soete (erfgoeddeskundige O.C.M.W. Kortrijk), Erik Fornhoff (voorzitter ‘Mannen van ’70’), Jef Van den Berg (voorzitter v.z.w. ‘Vrienden van het begijnhof van Turnhout’) en Peter Hofland (consulent Musea Turnhout).

 

(in English)

During December two beguinages will show you a different perspective: the former women cities will take a bath of candle lights and Christmas atmosphere. Enjoy the candle lights on the beguinages of Leuven and Kortrijk.

fotomartinesoilee

Picture by Martine Soille, with permission.

Beguinage Saint-Elisabeth at Kortrijk

Christmas lights from Friday 8th of December. Enjoy the lights around the statue of duchess Joan of Flanders and the other streets. Information, also in English, on this page.

BW_IMG_8386

Picture copyright: O.C.M.W. Kortrijk – with permission.

Large Beguinage University Residency ‘Ten Hove’ at Leuven

On Saturday 9th of December from 5 tot 9 o’clock more then 5000 candles will light the beguinage. The group called ‘De mannen van ’70’ are organisering this event and will sell candles to gain money for Make@Wish (an organisation who realises children’s dream in the short periode they live, due to illness).

fotoleuvenhofcaroliencoenen

Foto by Carolien Coenen, ‘Leven in Leuven’ – with permission.

*The beguinage Saint-Catharine of Turnhout will not organise their candles lights on the beguinage due to works on the pavement.

 

Thank you for providing information to: Prof. dr. Marc Vervenne (president University Residencial Area Large Beguinage – KU Leuven), Liesbeth Soete (heritage expert O.C.M.W. Kortrijk), Erik Fornhoff (chairman ‘Mannen van ’70), Jef Van den Berg (chairman v.z.w. ‘Vrienden van het begijnhof van Turnhout’) en Peter Hofland (consultant Musea Turnhout).

© Debby Van Linden

 

 

 

 

Winterse gloed op begijnhoven – Glowing beguinages during winter time

(In English: see below)

Tijdens de winterse maand december laten enkele vrouwensteden zich van hun meest verlichte kant zien, u kan genieten van een wandeling met kaarsenpracht*. Bekijk de begijnhoven letterlijk ‘in een ander licht’….

fotomartinesoilee

foto door Martine Soille, met toestemming

Een overzicht van verlichte vrouwensteden volgens kalenderdatum:

  • Groot Begijnhof ‘Ten Hove’ Leuven:

‘Groot Begijnhof bij Kaarslicht’: op zaterdagavond 10 december van 18u tot 21u verlichten meer dan 5000 kaarsen het begijnhof. Het evenement wordt georganiseerd door de Leuvense groep ‘Mannen van ’70’ waarbij de opbrengst van verkochte kaarsen naar de ‘Make A Wish’- organisatie gaat.

fotoleuvenhofcaroliencoenen

Foto door Carolien Coenen – met toestemming.

  • Sint-Elisabethbegijnhof Kortrijk

Vanaf de tweede decemberweek, de hele maand blijvende,  verlicht een feeërieke kerstsfeer het begijnhof. Het O.C.M.W. zorgt in samenwerking met de Provinciale Tuinbouwschool voor een sprookjesachtige aankleding van dit stukje werelderfgoed.

  • Sint-Catharinabegijnhof Breda (Nederland)

Op zaterdagavond 17 december van 19u tot 22u wordt het begijnhof sfeervol verlicht.

begijnhof-in-kaarslicht

Foto door Ron AB- via Begijnhof Breda.

  • Sint-Catharinabegijnhof Turnhout

Kaarsjesverlichting op zaterdagavond 24 december van 17u30 tot 20u30. Het Begijnhofmuseum is tijdens deze uren tevens gratis te bezoeken.

*deze activiteiten zijn gratis, doch onderhevig aan het weerbericht. De verlichte hoven zijn tevens grotendeels het werk van vrijwilligers die letterlijk hun licht bijdragen: een pluim!

De gegeven informatie is gebaseerd op wat eigenaars van betrokken begijnhoven en/of organisaties doorgaven en met zorg geplaatst.

(English)

During the winter month of December a few women cities are lighted with candles*. Take a look on and walk through the beguinages….

fotomartinesoilee

picture by Martine Soille, with permission

Overview by date:

  • Large Beguinage ‘Ten Hove’ at Leuven:

‘Large Beguinage on Candle Light’: on Saturday December 10th  5 o’clock till 9 o’clock, more then 5000 lights will brighten this women city. All funds gathered on selling candles will go to the foundation ‘Make A Wish’.

fotoleuvenhofcaroliencoenen

Foto door Carolien Coenen – met toestemming.

  • Beguinage of Saint-Elisabeth at Kortrijk

From the second week of December, lasting the whole month, the beguinage will be put in Christmas lights. Organisation of all this is provided by O.C.M.W. and the Provinciale Tuinbouwschool.

  • Beguiange of Saint-Catherine at Breda (the Nederlands)

On Saturday 17th of  december from 6.30 till 10 9.30 the beguinage will be filled with lights.

begijnhof-in-kaarslicht

Picture by Ron AB – provided by the beguinage of Breda.

  • Beguinage Saint-Catherine at Turnhout

Candles on the beguinage on Saturday 24th of  december from 5 till 9 o’clock. The Museum of the Beguinage will be free to visit during the same hours.

*all activities are free, but depend on the weather. Most work providing lights is done by volunteers, they share their light to make this happen: thank you!

All provided information is based on contact with owners and organsitions and is placed with care.

© Debby Van Linden

Begijnenmusea in de kijker (1): belevingscentrum begijnhof Kortrijk – Beguine museum in the spotlight: the Experience Center at the beguinage of Kortrijk

(English: see below)

Een aantal begijnhoven stellen een verhaal over en een collectie van de begijnen in museumvorm centraal. Begijnhovenqueeste zet er deze maand een aantal in de kijker*: wat is er te ontdekken en bekijken op deze plaatsen? Hoe worden de begijnen en hun uniek erfgoed getoond? Deze maand belichten we deze locaties, beginnende met het Belevingscentrum op het Sint-Elisabeth begijnhof te Kortrijk.

Van vroeger tot nu: achtergrond en visie

Op het begijnhof was vroeger (1955-2008) reeds een museum aanwezig: in het huis  van de grootjuffrouw werden een aantal objecten tentoongesteld die een traditionele visie, zijnde de laatste periode van het hun bestaan, op de begijnen weerspiegelden. Het OCMW Kortrijk besloot in het kader van een grootschalig renovatieplan van het begijnhof** het museum over te hevelen naar de Sint-Annazaal, het voorhene bestuurscentrum van het hof en tevens de vroegere vergaderzaal van de begijnen. Resoluut werd gekozen voor een totaalaanpak: zowel de geschiedenis van het Kortrijkse hof als het begijnenwezen algemeen komt aan bod.

20

De ‘zij’kant van de begijnengeschiedenis: Johanna van Constantinopel, gravin van Vlaanderen, prijkt als steungeefster.

Zij, de vrouwen zélf, worden voorgesteld zoals hun geschiedenis schrijft: ‘onafhankelijk vrouwen die in een steeds nauwer keurslijf werden gezet’. In juli 2014 werd de Sint-Annazaal plechtig geopend.

Een bezoek meer dan waard

Het uitgangspunt voor dit museum, belevingscentrum genoemd, is duidelijk: begijnen waren revolutionaire, spirituele en sociaal geëngageerde vrouwen!

kortrijk3

Geschiedenis van de begijnenbeweging met aandacht voor o.a. Hadewijch en Porète.

Dit beeld wordt opgebouwd aan de hand van drie verhaallijnen: ‘vrouwen met een eigen spiritualiteit’, ‘vrouwen tegenover de kerkelijke en wereldlijke macht’ en ‘vrouwen creëren een stad in de stad’. Voor het Kortrijkse gedeelte worden drie grootjuffrouwen aangehaald die, elk in hun tijdsperiode, leidinggevenden om ‘u’ tegen te zeggen, waren.

kortrijk4

Plan van het begijnhof en touch screen om de geschiedenis eigenhandig te doorlopen.

Als blikvanger geldt de hedendaagse vertaling van ‘begijn’ in het beeld ontworpen door Lieve Blancquaert: zij maakte deze creatie als antwoord op de vraag naar een visualisatie van ‘sterke vrouw’ in de context van het begijnenwezen.

Blogstuk SAZ 2014 07 06 035

copyright foto: Wim Vandamme – met dank

Praktische info:

Het Belevingscentrum is open van dinsdag tot zondag van 10u tot 17u, toegang is gratis. Meer informatie omtrent het begijnhof tref je in het bezoekerscentrum/infopunt vlak voor de ingangspoort.

© Debby Van Linden

Met dank aan mevrouw L. Soete, deskundige informatie-en erfgoedbeheer OCMW Kortrijk

*Alle begijnhofmusea werden gecontacteerd i.v.m. deze artikelreeks, spijtig genoeg kwam er niet overal een respons en/of voldoende tekst- en publicatiemateriaal.

**Sinds 1984 loopt dit renovatieproject van het begijnhof. De planning geeft 2019 aan als laatste fase. 

A few beguinages have provide a beguine museum where the story of the women is told. This month, we choose to put those places in the spotlight*: what’s there to discover? What’s the view on the beguines as a movement? Which story is told about their unique and marvellous heritage? We’ll start with the Expercience Center on the beguinage of Saint-Elisabeth in Kortrijk.

From then till today: background and viewpoint

For at about fifty years (1955-2008) there was a beguine museum on the beguinage: the house of the headmistress showcased objects that reflected the traditional view on the beguines. The owners of the beguinage, OCMW Kortrijk, decided to make a fresh start: as part of a total renovation of the beguinage the musem would be located in the former meeting and governance room of the beguines. Decisively the new museum would show the past of the beguinage ànd the beguine movement overall.

20

Joan of Flanders, dutchess of Flanders, is shown as a supporter of the beguines and the beguinage.

They, the women themselves, are shown as their past tells us: ‘independent women who were more and more pressed in a tight bust.’

Worth a visit

The viewpoint for this museum, named Experience Center, is made clear: beguines were revolutional, spiritual and socially engaged women!

kortrijk3

The beguine movement with e.g. Hadewijch and Porète.

This viewpoint is connected to three headlines: ‘women with their own spirituality’, ‘women opposed to church and goverment power’ and ‘women create a city into a city’. The past of the beguinage of Kortrijk is told by three headmisstresses, each of them took taking determinate decisions for the beguinage as we know it now.

kortrijk4

Map of the beguinage and touch screen to walk our way through the past of the beguinage.

An eye-catching statue in the room is this composition by Lieve Blancquaert: she created this modern translation of ‘beguine’ as an answer to the question to compose an image of ‘strong women’ situated in the beguine movement.

Blogstuk SAZ 2014 07 06 035

copyright foto: Wim Vandamme – thank you for using

Visiting information:

The Experience Center is open from Tuesday till Sunday from 10 to 5, free entrance. Information about the beguinage is provided at the information point, located just before the entrance of the beguinage .

© Debby Van Linden

With special thanks to L. Soete, expert heritage governance OCMW Kortrijk

*All beguine museums were contacted to provide for this publication, unfortunately there was not always a response and/or enough material to make a publication. 

**The renovation of the beguinage started in 1984. By 2019 all works should be finshed.

Ode aan acht eeuwen unieke geschiedenis – Honouring eight centuries of beguine past

(in English: see below)

Vandaag precies drie jaar geleden kwam er een einde aan een uniek stuk geschiedenis: het overlijden van Marcella Pattyn maakte een einde aan bijna acht eeuwen begijnenbeweging. Dit bericht was wereldnieuws en verscheen in het gerenomeerde Engelse blad ‘The Economist’.

Een terugblik op hun ontstaan en Marcella als laatste…

Het begin…

De begijnenbeweging ontstond in een Middeleeuws klimaat van veranderingen op vele vlakken: het kerkelijk beleid werd in vraag gesteld, steden kwamen op,… In zowat heel West-Europa waaide een nieuw, religieus elan: een apostolisch leven leiden – zorg voor anderen stond hierin centraal. Op vele plaatsen besloten vrouwen en mannen, alleen of in groep, een nieuwe identiteit te vormen: niet naar het klooster te gaan, wel religieus te leven. ‘De derde weg‘ als manier om in het leven te staan en tegelijkertijd spiritualiteit een belangrijke plaats toe te kennen rees op: de begijnen en begaarden waren geboren. Begijn zijn had een aantal grote voordelen: in eigen onderhoud kunnen voorzien en een eigen identiteit behouden. Voorts konden zij, uitgesloten van de universiteit, hun geschriften verdelen en bekend maken – een unieke vrouwenspiritualiteit en een nieuw literair genre, schrijven over religie in de volkstaal, zag het licht!

P1050242

Op pauselijk niveau kreeg men het echter ferm benauwd: de begaarden en begijnen werden ‘ketters’ verklaart en moesten verdwijnen. De invloed van een paar hooggeplaatste figuren heeft de begijnen in de toenmalige Lage Landen ‘gered’: indien ze zich zouden groeperen*, konden ze overleven. De begijnhoven of ‘vrouwensteden’, waarvan er momenteel 13 door de UNESCO erkend zijn als werelderfgoed, werden een feit…

P1070476

Het begijnhof van Hoogstraten.

De spiritualiteit, de organisatie, de invloed van geschiedkundige gebeurtenissen,… lieten hun sporen na in de vormgeving van de beweging, hun unieke levensstijl als onafhankelijke vrouwen met een eigen identiteit bleef… achthonderd jaar lang!

De laatste…

Marcella Pattyn, laatste begijn van een 800-jarige beweging van eigenzinnige vrouwen.

Marcella Pattyn, laatste begijn van een 800-jarige beweging van eigenzinnige vrouwen.

Marcella Pattyn (Thysville 1920 – Kortrijk 2013) werd geboren als ‘Marcelle’ in het voormalig Belgisch Kongo. Vanwege haar blindheid (ze kon nog wel felle kleuren onderscheiden) volgt ze les te Brussel bij het Institut des Aveugles. Het is op deze school van Zusters van Liefde dat Marcella voelt gehoor te willen geven aan haar religieuze roeping. Marcella stelde zich kandidate bij verschillende kloosters, doch telkens werd ze afgewezen vanwege haar blindheid. Haar immens verdriet lost op als ze via haar tantes hoort over ‘begijnen’: vrouwen die religieus leefden en toch het hof konden verlaten om hun eigen inkomen te verdienen. Door bemiddeling van haar tante werd Marcella in 1941 ingeschreven op het groot begijnhof van Sint-Amandsberg om een jaar later geprofest te worden. Na net geen 20 jaar op het Sint-Amandsbergse hof verhuisde ze naar het Kortrijkse begijnhof om er mee de Katholieke Vereniging van Zieken (KVZ) te stichten. In 1985 ging haar gezondheid stilaan achteruit en gaf ze haar bestuursfunctie over aan anderen. Ze bleef echter betrokken door zelfgebreide poppetjes te verkopen aan toeristen ten voordele van haar ziekenwerk. De laatste periode van zorgbehoevendheid verbleef ze in het St.-Jozefrusthuis in de Groeninghestad. Op 90-jarige leeftijd verscheen Marcella in ‘Villa Vanthilt’ (uitzending van 17 augustus 2010).

Een jaar later, tegelijkertijd 70 jaar begijnenleven achter de rug, kreeg ze een eerbetoon van toenmalig burgemeester De Clerck. Marcella was zelf opgetogen over het bezoek van koningin Paola in 2002, over het eerbetoon van de burgemeester was ze minder positief. In haar bijzijn werd tevens haar standbeeld ingehuldigd, nu prijkend op het begijnhof tegenover de Sint-Annazaal.

P1040175

Beeld van Marcella Pattyn – begijnhof Kortrijk.

Op 14 april 2013 deed ‘Marcelle’ de deur van een uniek stuk vrouwenkracht dicht…

© Debby Van Linden

*lees: ‘institutionaliseren’

Today, exactly three years ago, was the end a unique piece of herstory: the dead of Marcella Pattyn made an end to eight centuries of beguine movement. This fact became world news and the English newspaper ‘The Economist’ published an article about the end of eight centuries of herstory.

Let’s take a look at their roots and Marella as the last beguine…

The beginning…

The beguine movement rooted during the Middle Ages, a period of changes on different levels: church politics were questioned, the first cities rised,… Throughout the west of Europe a new way of living a religious life begun to flow: people wanted to live an apolostic life with ‘care for others’ as a central theme. Many decided, alone or in group, to follow this new path: not to enter a monastery, not to marry but to live a religious life. ‘The third road‘ as life style to work live spiritualitual was rising: the beguines and begghards ware born. To be a beguine had many advantages: to work for own money and to develop end keep an own identity. Because they were excluded from university as women, they installed a new literary genre: to write into the vernacular – a unique women spirituality made her entrance!

P1050242

On papal level their movement was seen negative and threatening to the churches power: the beguines and begghards got the statement of ‘heretics’ and had to disappear. Because of the influence of some clerics, the beguines of the Low Countries could stay: if they would group together*, they would survive. This declaration ment the beginning of the raise of the beguinages or ‘women cities’: thirteen of them are now UNESCO-world heritage.

P1070476

Het begijnhof van Hoogstraten.

Their spirituality, their organisation, wars,… all left their traces on the composition of the movement. Their unique life style as independent women with their own identity nevertheless stayed… for eighthunderd years!

The last one…

Marcella Pattyn, laatste begijn van een 800-jarige beweging van eigenzinnige vrouwen.

Marcella Pattyn, last beguine of a movement of eight centuries of independent women.

Marcella Pattyn (Thysville 1920 – Kortrijk 2013) was born as ‘Marcelle’ in former Belguim Kongo. Because of her blindness, she follows lesson at ‘Institut des Aveugles’ in Brussels. It’s on this school of ‘Sisters of Love’ she feels to want to follow her religious calling. She contact a whole set of manasteries, but it rejected to become a nun bacause of her blindness. Her tremendous sadness disappears as she hears from her aunt about ‘the beguines’: women who lived religious and still could leave the beguinage to work.

Again through her aunts intervention she moved to one of the biggest beguinages: in 1941 she lives in the women city of Sint-Amandsberg. A year later her profession is a fact. After about 20 years she moves to the beguinage of Kortrijk to help develop a catholic society for sick people (KVZ). Her health becomes weaker in 1985 and Marcella decides to leave her position. Eventually she kept knitting little puppets and sold them to tourist to gather money for her organisation. During the last period of her life she recieved care in the nursing home of Saint-Jozef. When she was 90 years old, she was a guest on the Flemish television programme ‘Villa Vanthilt’on 17th of August 2010.

One year later, and 70 years of beguine life, she recieved an hommage of mayor De Clerck. She kept good memories on a visit of Queen Paola in 2002, about the attitude of the major she spoke in negative terms. In her presence her statue was placed on the beguinage right across the Experience Center.

P1040175

Statue of Marcella Pattyn – beguinage of Kortrijk.

On the 14th of April 2013 , ‘Marcelle’ closed the door of a unique piece of 800 years of women vigour

© Debby Van Linden

*read: ‘to institutionalize’

Bronnen/Sources:

Bouckaert, C. (2000). De laatste der begijnen. Uitgeverij Groeninghe, Kortrijk.

artikel/article: ‘Marcella Pattyn‘ in ‘The Economist’ op 27 april 2013.

artikel/article: ‘La ultima beguina, Marcella Pattyn‘ door Sandra Ferrer – blog ‘Mujeres en la historia’- dd. 19 april 2013.

Notities ‘Kortrijkse begijnendag’ kortfilm M. Pattyn, dd. 28 maart 2016. – Notes taken during the short movie about M. Pattyn at her Rememberance Day at the beguinage of Kortrijk, dd. 28th of March 2016.

Het is zover… Geef de begijnen een identiteit!…. – Finally… give the beguines their identity!

Het is zover! Het wachten is voorbij en uw geduld wordt beloond…

Na weken van hard werken, lanceren we vandaag een crowdfunding voor een boek over de begijnen waarin zij, de vrouwen zélf, centraal staan!

Benieuwd? Bekijk het filmpje hieronder!

Uw steun maakt het verschil! Doe hier uw donatie voor het boek ‘Wijze vrouwen’!

Meer informatie nodig? Ga hier naar deze pagina en kom alles te weten over dit project. U steunt toch ook?

Finally! The wait is over… After a few weeks of hard work, we lance our project: a crowdfunding to make a book about the beguines where they are the central key! It were the women who made the movement and they, in portrait and with biography, are the main theme in the book!

Curious? Watch the clip!

You can make a difference! Donations are welcome here! Thank you very much! Need more information? Click here to find out everything about this project.

Ssst… nog even geduld… – Sstt… something is almost ready to be born…

(English: see below)

De afgelopen weken werd er achter de schermen hard gewerkt: organiseren, reorganiseren, instuderen, mensen samenbrengen, nadenken en uitwerken, afspraken maken,… en dit allemaal op en met het erfgoed van de wijze vrouwen, begijnen genaamd, op de voorgrond en in het achterhoofd.

Dit project gaat over de wijze vrouwen, begijnen genaamd, en u kan er deel van uitmaken!

Enkele sfeerbeelden….

BWV IMG 0606

BWV IMG 0567 LR

BWV IMG 0695

Binnenkort meer…

© tekst: Debby Van Linden – © foto’s: W. Vandamme

The past weeks have been a period of hard work: organizing, reorganizing, bringing people together, … all with the beguines as a central theme.

This project is all about the wise women called beguines and you can be part of it!

A few teasers…

BWV IMG 0606

BWV IMG 0567 LR

BWV IMG 0695

 

Soon more…

© pictures: Wim Vandamme – © text: Debby Van Linden

Zomerse begijnhofbezoeken…

De afgelopen weken verdeelde ik een stuk ‘vakantie’ rond een trilogie: drie begijnhofbezoeken, telkens een fijn wederzien…

Het hof te Kortrijk baadt vooraan de vrouwenstad gedeeltelijk in restauratiewerken, ‘s avonds is het achteraan ‘bij Marcella’ en aan de bleekweide echter, alsook ‘bij Johanna’ zalig vertoeven*…

Beeld van gravin Johanna van Consantinopel - oorspronkelijke beschermvrouwe en financieel ondersteunster van het hof- op Joanna's plein.

Beeld van gravin Johanna van Consantinopel – oorspronkelijke beschermvrouwe en financieel ondersteunster van het hof – op Joanna’s plein.

Gietijzeren beeld van Marcella Pattyn (de laatste begijn), kijkend naar de Sint-Annazaal oftewel belevingscentrum van het hof.

Gietijzeren beeld van Marcella Pattyn (de laatste begijn), kijkend naar de Sint-Annazaal oftewel belevingscentrum van het hof.

De grens overstekende laafde ik me aan de schoonheid, het groen en de stilte van het Bredase begijnhof.

Poort van het hof, tevens ingang.

Poort van het hof, tevens ingang.

P1070339

Tevens ontdekte ik vrouwenkracht in de meest mooie én praktische vorm…

Vliegengordijn 'Frieda Kahlo' van bewoonster nummer 33 - met dank voor de babbel en de foto.

Vliegengordijn ‘Frieda Kahlo’ van bewoonster nummer 33 – met dank voor de babbel en de foto.

Afsluiten deed ik op het plattelandse hof van Hoogstraten, een oase van rust, met een gepaste spreuk…

Begijnhof Hoogstraten achteraan

Begijnhof Hoogstraten achteraan

Wijze madammenspreuk'aan de zijmuur van het museum op het hof.

‘Wijze madammenspreuk’ aan de zijmuur van het museum op het hof.

Zicht op de begijnhofkerk achteraan het hof.

Zicht op de begijnhofkerk achteraan het hof.

Na elk bezoek was het altijd moeilijk afscheid nemen. Resultaat: doodmoe maar zielsgelukkig…

© Debby Van Linden

*Dank aan Claude Bouckaert voor de schenking van ‘De laatste der begijnen’ tijdens onze ontmoeting.

Zomers begijnhofbezoek* …

Verkoelende avondstilte

de verbouwingen rusten

tussen het nieuwe en het oude

achter de zwijgende omheining

De wind ruist op haar ritme

het geblader van de es glimlacht

en danst zacht, intens bezield 

P1070244

Zij kijkt en getuigt, zij weet: zij, Johanna

De kinderkoppen kijken me aan

‘Verbinding’

‘Thuis’

‘Kom binnen, kom verder’

P1070258

Marcella, Maria, de toren, de vrouwen

De bleekweide zindert

‘terug thuis, thuis, thuis’.

© Debby Van Linden

* begijnhof Kortrijk